GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çalýþmamýzýn amacý, jinekoloji onkoloji polikliniðine baþvuran Suriyeli kadýnlarda HPV oranýný saptamak, servikal patolojileri tespit etmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Jinekoloji Onkoloji Polikliniði’ne Ocak 2014 ile Eylül 2018 tarihleri arasýnda baþvuran 659 Suriyeli göçmen hasta çalýþmaya dahil edildi. Gebe olanlar, histerektomi operasyonu geçirenler, HPV aþý öyküsü olanlar çalýþma dýþý býrakýldý. Hastalarýn demografik verileri [yaþ, sosyoekonomik düzey, eðitim durumu, sigara alýþkanlýðý, parite, ilk iliþki yaþý, vücut kitle indeksi (BMI)] ve klinik bilgileri (servikal smear, HPV genotip ve servikal biyopsi sonuçlarý) deðerlendirildi. Verilerin istatistiksel analizleri yapýldý. Ýstatistiki anlamlýlýk düzeyi p<0,05 olarak kabul edildi.
BULGULAR: Çalýþma süresi boyunca, kliniðimize çalýþma kritelerimizi saðlayan toplam 659 Suriyeli kadýn hasta baþvurdu. Çalýþmaya alýnan Suriyeli göçmen hastalarýn yaþ ortalamalarý 25,13±4,20, %23,60’sýnýn 18 yaþ öncesi evlendikleri, %73,50’si lise ve üzeri öðrenim düzeyinde olduðu tespit edildi. Suriyeli göçmen kadýnlarýn (35/659) %5,30’unde HPV DNA pozitifliðine rastlandý. Çalýþmamýzda HPV 16 (8/35) %22,80; HPV 18 (6/35) %17,60; diðer yüksek riskli HPV tipleri %59,60 oranýnda görüldü. Hastalarýn (643/659) %97,60’ýnde smear sonucu normal; (9/659) %1,40’ýnda ASCUS; (2/659) %0,30’unda ASCH; (4/659) %0,60’ýnda LSIL; (1/659) %0,10’unda HSIL mevcuttu.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Suriyeli hastalarda bulunan HPV oranlarý ülkemizdeki kadýnlara benzer orandaydý ve en sýk bulunan tipler HPV 16 ve 18 dýþýndaki tiplerdi. Ülkemizde, Suriyeli göçmen kadýnlarýn daha uzun sürede kalacaklarý düþünüldüðünde zaten büyük sýkýntýlar çeken bu hastalara daha etkin servikal kanser tarama programlarý yapýlmasý ve aþýlama hakkýndaki bilgi eksikliklerini giderilmesi gerekmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çalýþmanýn amacý Alfa kuþaðý çocuklarda dijital teknoloji ekran maruziyeti süresi ile uyku süresi arasýndaki iliþkiyi incelemektir. Hipotezimiz, daha fazla ekran maruziyeti süresi ve yatak odasýnda dijital teknoloji bulunduran çocuklarda, uyku süresinin olumsuz etkileneceðidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya 1-96 ay yaþ arasýnda çocuðu olan toplam 128 ebeveyn dahil edildi. Araþtýrmacýlar tarafýndan hazýrlanan ve demografik bilgiler, teknolojik cihaz kullanýmý, yatak odasýnda teknolojik cihaz varlýðý ve uyku ile ilgili davranýþlarý sorgulayan yarý yapýlandýrýlmýþ deðerlendirme formu kullanýldý.
BULGULAR: Çocuklarýn yatak odasýnda bulunan teknolojik cihazlarýn daðýlýmýnýn sýrasýyla; %46 televizyon, %28,5 cep telefonu, %11,2 bilgisayar ve %14,3 tablet olduðu görüldü. 25-48 ay yaþýndaki çocuklarýnda teknolojik cihaz kullanýmýnýn veya maruziyetinin en yüksek (157,3 dakika) olduðu bulundu. Çocuklarýn ekran kullanýmý/maruziyeti süresi ile uyku süresi arasýndaki iliþkiyi incelediðimizde toplam ekran süresi ile toplam uyku süresi arasýnda istatistiksel olarak anlamlý iliþki olduðu saptandý (p=0,0001). Yatmadan önce ekran süresi ile uykuya dalýþ süresi ve toplam uyku süresi arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir iliþki bulunmadý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çocuklarýn yatak odasýnda en sýk bulunan teknolojik cihazýn televizyon olduðu ve uyku süresinin en az olduðu grubun 25-48 ay arasý çocuklar olduðu ve uyumadan önce en fazla teknolojik cihaz etkisi altýnda kalan çocuklarýn 1-48 ay arasý çocuklar olduðu görüldü. Çocuklarda ekran maruziyet süresindeki artýþýn uyku sürelerinde azalmayla iliþkili olduðu, fakat yatak odasýnda teknolojik cihaz bulundurmayla uyku süresinin etkilenmediði görüldü.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Meme kanseri, kadýnlarda en sýk görülen kanser türüdür ve kansere baðlý ölümlerin %15’ini oluþturur. Meme kanser geliþiminin en güçlü risk faktörlerinden biri meme yoðunluðunun fazla olmasýnýn yaný sýra yaþ, doðum, emzirme, hormon replasman tedavisi gibi faktörler de kanser geliþimini etkilemektedir. Bu çalýþmada meme kanseri tanýsý almýþ kadýnlarda sosyodemografik veriler, meme yoðunluðu, menopoz varlýðý, hematolojik ve histopatolojik bulgularýn deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Meme Ünitesi birimine yönlendirilen ve mamografi tetkiki yapýlan hastalardan, tetkik sonrasýnda kanser þüphesi nedeniyle tru-cut biyopsisi yapýlan ve kanser tanýsý alan 154 hastanýn tetkik, ameliyat ve histopatolojik sonuçlarý retrospektif olarak incelendi. 140 hasta çalýþmaya dahil edildi. Hastalarýn yaþý, eðitim ve medeni durumu, ilk adet yaþý, ilk gebelik yaþý, gebelik sayýsý, ilk doðum yaþý, hormon replasman tedavisi görüp görmediði ve mamografi raporlarýndan da BI-RADS sýnýflama sonucu ile meme yoðunluðu kaydedildi. Histopatoloji raporundan tümör çapý, derecesi, lenf nodu metastaz varlýðý ve lenfovasküler invazyon olup olmadýðý elde edildikten sonra TNM (tümör-lenf nodu-metastaz) sýnýflamasýna göre gruplara ayrýldý. Hastalarýn kan sayýmý deðerlerinden nötrofil lökosit/lenfosit oraný ve trombosit/lenfosit oranlarý hesaplandý.
BULGULAR: Meme kanseri tanýsý alan 140 hastanýn 32’si premenopozal, 108’i postmenopozal idi. Premenopozal hastalarýn vücut kitle indeksi (VKÝ) ortalamasý 26,53±3,05 kg/m2 iken, postmenopozal hastalarýn VKÝ’nin 29,63±5,60 kg/m2 olduðu ve bu hastalarýn VKÝ’sinin premenopozal hastalarýnkinden istatistiksel olarak anlamlý þekilde yüksek olduðu görüldü (p<0,001). Meme kanserli hastalarýn yaþ ile vücut kitle indeksi artarken mamografide meme yoðunluðunun azaldýðý saptandý (p<0,001, p=0,013 sýrasýyla). Ýlk gebelik ve ilk doðum yaþýnýn ileri olduðu hastalarda mamografik meme yoðunluðunun arttýðý tespit edildi (p<0,001). Postmenopozal hastalarýn mamografi raporlamasýnda BI-RADS 5 ve 6 premenopozal hastalardan daha sýklýkla rapor edildi (p=0,03). Hematolojik parametrelerden premenopozal hastalarýn kan sayýmýndaki trombosit sayýsý ortalamasý 257,38±65,70 (bin) iken postmenopozal hastalarýn trombosit sayýsý ortalamasý 293,31±75,02 (bin) olarak saptandý. Trombosit sayýsý/lenfosit sayýsý oranýnýn ortalamasý premenopozal hastalarda 131,31±33,76 iken postmenopozal hastalarda bu oranýn ortalamasýnýn 161,11±59,26 olduðu görüldü. Postmenopozal hastalarýn trombosit sayýsý ve trombosit/lenfosit oraný istatistiksel olarak anlamlý þekilde daha yüksekti (sýrasýyla p=0,011 ve p<0,001). Nötrofil ve lenfosit sayýsýnda istatistiksel olarak anlamlý fark saptanmadý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Sonuç olarak, bu çalýþma meme yoðunluðu fazla olan postmenopozal hastalarda trombosit/lenfosit oraný yüksek ise aile hekimleri ve klinisyenler açýsýndan bu durumun kötü bir prognostik faktör olarak deðerlendirilmesi gerektiðini göstermektedir. Hastalar deðerlendirilirken meme yoðunluðu, menopoz varlýðý ve sosyo-demografik veriler de ayrýca göz önünde bulundurulmalýdýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Saðlýk çalýþanlarý mesleksel maruziyetleri nedeniyle kesici delici alet yaralanmalarý açýsýndan önemli bir risk grubundadýr. Bu çalýþmada Bolu Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi’nde son 5 yýl içerisinde görülen kesici delici alet yaralanmalarýnýn deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: 2014-2019 yýllarý arasýnda Bolu Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi’nde meydana gelen 58 delici kesici alet yaralanmasý retrospektif olarak deðerlendirilmiþtir.
BULGULAR: : Çalýþmaya katýlan 58 katýlýmcýdan 42'si (%72,4) kadýn 16'sý (%27,6) erkektir. Katýlýmcýlarýn mesleklerine bakýldýðýnda en sýk yaralanmanýn %65,5 olarak hemþirelerde olduðu tespit edilmiþtir. Yaralanmalarýn %84,5'i iðne batmasý þeklinde gerçekleþmiþ, yaralanan vücut bölgesi %53,4 ile sað el %46,6 ile sol el olarak belirlenmiþtir. Kesici delici alet yaralanmasý yaþayan katýlýmcýlarýn %93,1'inde koruyucu ekipman bulundurmaktadýr. Yýllara göre daðýlýmýnda 2018 ve 2019 yýllarýnda bildirimlerin en fazla olduðu; kesici delici alet yaralanmasý ile karþýlaþan personelin %53,4 ünün mesleki deneyiminin 0-1 yýl olduðu saptanmýþtýr. Kesici delici aletle yaralanma sonrasý doðru hareket sergilemenin kadýn cinsiyette ve artan eðitim düzeyiyle istatistiksel olarak anlamlý bulunmuþtur.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çalýþmamýzda en sýk yaralanmanýn hemþirelerde ve iðne batmasý þeklinde olduðu bulgumuz literatürle uyumludur. Kesici ve delici alet yaralanmalarýný önlemenin ilk yolu konu hakkýndaki bildirimlerin iyi takibi ve etkin çalýþan güvenliði politikalarýnýn geliþtirilmesidir. Ayrýca üniversal önlemlerin alýnmasý, eðitimlerin düzenli aralýklarla verilmesi, personel iþ yükünün azaltýlmasý, güvenli ve kullanýþlý malzeme temini, yaralanmalarý önleyecek öneriler olabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý acil servise karbon monoksit zehirlenmesi nedeniyle baþvuran hastalarda oksidatif stres markerlarýndan olan thiol/disülfit homeostazis parametreleri ile Nötrofil-Lenfosit (NLO) beraber kullanýmýnýn taný açýsýndan yararlý olup olmadýðýný araþtýrmaktýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþma 01.01.2014 ile 01.03.2015 tarihleri arasýnda acil servise baþvuran ve çalýþmaya alýnan 45 hasta ve kontrol grubu olarak belirlenen 40 saðlýklý kiþi ile prospektif olarak yapýldý. Erel ve Neþelioðlu tarafýndan yeni geliþtirilen bir metot ile oksidatif stres markerý olan thiol/disülfit homeostazis parametreleri (Thiol, disülfit, disülfit/native thiol, disülfit/total thiol, native thiol/total thiol) ile NLO hasta ve kontrol grubunda çalýþýldý.
BULGULAR: Karbonmonoksit zehirlenmesi olanlarda kontrol grubuna göre, NT, TT, index 3 ve NLO oranlarýnda anlamlý farklýlýk tespit edildi. NT, TT ve index 3 hasta grubunda daha düþük, NLO ortalama deðerleri daha yüksek bulundu (sýrasýyla p =0,005; < 0,001; < 0,032 ve < 0,001).
TARTIÞMA ve SONUÇ: NLO ile thiol/disülfit homeostasis parametrelerinin karbonmonoksit zehirlenmesi tanýsýnda beraber kullanýlmasý bu hastalarda tanýnýn konulmasý açýsýndan faydalýdýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Öðretilebilir zihinsel engelli kýz ergenlere verilen menstruasyon hijyen eðitiminin etkinliðinin deðerlendirmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþma pre-post test yarý deneysel çalýþma olarak yürütüldü. Araþtýrma Ankara il merkezinde bir Özel Eðitim Ýþ Uygulama Merkezinde (Okulu) bulunan öðretilebilir zihinsel engelli ergen (ÖZEE) kýz öðrencilerle yapýldý. Çalýþma 25 ÖZEE ile tamamlandý. Verileri “tanýtýcý bilgi formu” ve “menstruasyon beceri deðerlendirme formu” aracýlýðýyla toplandý. Araþtýrmacýlar tarafýndan katýlýmcýlara hijyenik ped deðiþtirme becerisi kazandýrmak için eðitim verildi. Eðitim öncesi ve sonrasý kýz öðrencilerin ped deðiþtirme becerileri izlendi. Ýzlemler eðitimden bir ay sonra ve altý ay sonra yapýldý. Veriler bilgisayar ortamýnda deðerlendirildi.
BULGULAR: Çalýþma kapsamýndaki ÖZEE yaþ ortalamalarýnýn 16,56±1,00 (14-18), hepsinin adet gördüðü (25 kiþi), adet olma durumlarýnýn normal döngüde olduðu belirlendi. Eðitim öncesi ped deðiþtirme becerisi ortanca puaný 16,00 (Min: 0- Maks: 36), eðitim sonrasý birinci izlemde 36,00 (Min: 22- Maks: 36), ikinci izlemde 36,00 (Min: 24- Maks: 36) olup fark istatistiksel olarak anlamlý bulundu (p<0,001).
TARTIÞMA ve SONUÇ: ÖZEE’lere hemþireler tarafýndan video ve oyuncak bebek kullanýlarak verilen eðitimin, zihinsel engelli adölesanlarýn ped deðiþtirme becerilerini kazandýrmada etkili bir yöntem olduðunu ortaya koymuþtur.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çocuk iþçiliði çocuk haklarý boyutuyla disiplinler arasý çalýþýlmasý gereken bir konudur. Sivil toplum örgütlerinin Çocuk haklarý konusunda eðitimi, çocuk iþçiliðindeki çocuklarýn hak kaybý ya da haklarýn korunmasý yönünde sivil toplum liderlerine önemli sorumluluk vermektedir. Araþtýrma sivil toplum örgütü liderlerinin çocuk haklarý konusunda bilgi düzeyinin eðitim ile deðiþimini deðerlendirmek amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araþtýrmanýn tipi deneyseldir. Araþtýrma 2018 yýlý Mart- Haziran aylarý arasýnda 4 ayda, pilot olarak seçilen 4 ilde (Adana, Mersin, Ordu, Manisa) yapýlmýþ, araþtýrmaya 123 kiþi katýlmýþtýr. Bu araþtýrma, Türkiye Esnaf Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) ve Mustafa Kemal Üniversitesi iþbirliði ile UNICEF projesi kapsamýnda desteklenmiþtir. Araþtýrma için liderlere, çocuk haklarý ve çocuk iþçiliði konusunda 4 saatlik bir eðitim verilmiþtir. Bu eðitim öncesi ve sonrasýnda liderlere çocuk iþçiliði anket formu ve çocuk haklarý tutum Ölçeði uygulanmýþtýr. Araþtýrma izni MKÜ Etik kurulundan alýnmýþtýr. Veriler SPSS 22 de analiz edilmiþ, daðýlým yönünden Kolmogorov-Smirnow testi ile incelenmiþ sonrasýnda ise gruplar arasý Mann-Whitney U testi / Kruskal Wallis testi kullanýlmýþtýr. Eðitim öncesi ve sonrasý için ise Wilcoxon testi ile deðerlendirilmiþ olup, p>0.05 anlamlý kabul edilmiþtir.
BULGULAR: Araþtýrma sonuçlarýna göre sivil toplum liderlerinin çocuk haklarý ölçeði puan ortalamasý eðitim öncesi ön-test 97.52±10.95, eðitim sonrasý son-test 99.02±10.71 olarak bulunmuþtur. Çocuk haklarýna yönelik eðitim öncesi ve sonrasý deðerler istatiksel olarak anlamlýdýr (p=0.01). Eðitimin, liderlerin cinsiyeti (E/K), iþ pozisyonu (Baþkan/Çalýþan), iþ yýlý tecrübesi (0-11 yýl), yaþ deðiþkenlerine göre etkisi istatiksel olarak anlamlý deðildir (p>0.05). Fakat eðitim, liderlerin eðitim durumu ve çalýþmanýn yapýldýðý illere göre istatiksel olarak anlamlý bulunmuþtur (p<0.05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çocuk haklarý bilgi düzeyi, sivil toplum örgütleri liderlerinin eðitim ile yükseltilebilir. Eðitimler pilot çalýþmalara göre, bölgesel sonuçlar dikkate alýnarak artýrýlmalýdýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý Primipar Emzirme Motivasyon Ölçeði (PEMÖ)'nin geçerlik ve güvenirliðini Türk kültürü içinde incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu araþtýrma Aralýk 2017 ve Aralýk 2018 tarihleri arasýnda Ýstanbul ili Ümraniye Eðitim ve Araþtýrma Hastanesine baþvuran ve doðum sonu 6. ayýnda olan primipar 400 kadýn ile yapýlan metodolojik bir çalýþmadýr. Çalýþma verileri, “Veri Toplama Formu” ve “Primipar Emzirme Motivasyon Ölçeði” nin Türkçe versiyonu kullanýlarak elde edildi. PEMÖ ölçümleri geçerlik ve güvenirlik analizleri yapýlarak test edilmiþtir. Verilerin geçerlik analizi; kapsam geçerlik indeksi, açýmlayýcý faktör analizi, doðrulayýcý faktör analiziyle, güvenirlik analizi; pearson momentler çarpýmý korelasyonu ve Cronbach Alfa güvenirlik katsayýsý ile yapýldý. Verilerin deðerlendirilmesinde sayý/yüzde, baðýmlý ve baðýmsýz gruplarda t testi, korelasyon analizi, Cronbach α analizi, açýklayýcý ve doðrulayýcý faktör analizi kullanýldý. Dört alt boyutu olan ölçekte puanlar arttýkça motivasyonun arttýðý anlaþýlmaktadýr.
BULGULAR: PEMÖ, primiparlarda doðum sonu emzirme motivasyon düzeyini deðerlendirmek için geliþtirilmiþ 37 maddelik bir ölçektir. Ölçeðin zamana göre deðiþmezliðini deðerlendirmek için iki hafta aralýklarla test-tekrar test ölçüm yapýldý. Bunun sonucunda puan ortalamalarý arasýnda fark bulunmamýþtýr (p=0,435). Ölçeðinin güvenirliðini belirlemek için yapýlmýþ olan iç tutarlýlýðý analizinde güvenirlik katsayýsý emzirmeye verilen deðer boyutu için α=0,884, öz-etkililik boyutu için α= 0,825, ebe desteði boyutu için α= 0,686, baþarý beklentisi boyutu için α=0,873 olarak bulunmuþtur.
TARTIÞMA ve SONUÇ: PEMÖ, Türkçe versiyonunun annelerin emzirme motivasyonunu belirlemede geçerli ve güvenilir bir araç olduðu belirlenmiþtir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Týp fakültesinde okuyan öðrencilerin yoðun týp eðitimi ve diðer kiþisel faktörler nedeniyle depresif, kaygýlý ve stresli olduðu gözlenmektedir. Bu çalýþmada Kýrþehir Ahi Evran Üniversitesi Týp Fakültesi öðrencilerinin 1.Kurul Sýnavý öncesi ve sonrasýnda depresyon, anksiyete ve stres prevalanslarý ve bu düzeylere etki eden faktörlerin belirlenmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ekim 2018 - Kasým 2018 tarihleri arasýnda 1.Kurul Sýnavý öncesi ve sonrasýnda gerçekleþtirilen bu çalýþmada 42 soruluk Depresyon, Anksiyete ve Stres ölçeði ve akademi, saðlýk ve sosyoekonomik bilgileri içeren sorularýn bulunduðu Genel Bilgi Formu kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Totalde, sýnav öncesi depresyon, anksiyete ve stres prevalanslarý sýrasýyla %34,04, %48,94, %32,62; sýnav sorasý ise %43,71, %49,67 ve %37,09’dur. Ýstatistiksel olarak anlamlý olmasa da sýnav öncesinde ve sonrasýnda en yüksek depresyon (p=0,228 and p=0,512), anksiyete (p=0,428 and p=0,083) ve stres puanlarý (p=0,125 and p=0,853) Dönem 2 öðrencilerine aittir. Genel olarak, puanlara göre erkek öðrenciler, kýz öðrencilere göre daha depresif (p=0,044 and p=0,018), kaygýlý (p=0,392 and p=0,209) ve stresli (p=0,736 and p=0,977) bulunmuþtur. Hem sýnav öncesi, hem de sýnav sonrasý depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri saðlýkla ilgili risk faktörleri ile iliþkili bulunmuþ, sosyoekonomik risk faktörlerinin ise çoðunlukla stres düzeyleri ile iliþkili olduðu saptanmýþtýr.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Sýnav öncesi ve sýnav sonrasý kaygý prevalansý yüksek bulunmuþtur. Sýnav sonrasý depresyon, anksiyete ve stres prevalanslarýnýn arttýðý belirlenmiþ, bu nedenle týp eðitimi alan öðrenciler için akademik ve sosyal destek sistemlerinin oluþturulmasý önerilmiþtir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Anne sütü ile beslenme, bebek beslenmesinin en ideal yoludur. Bu araþtýrma ile emzirme destek merkezimize ait mevcut verileri ve annelerin emzirme tutumlarýný irdelenmeyi amaçladýk. Bu çalýþmanýn emzirme desteðine katký saðlama yönünde ileri araþtýrmalara olanak saðlayacaðý inancýndayýz.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Prospektif tipte planlanan bu aaraþtýrmada emzirme destek merkezimize baþvuran, 50 anne ile bebekleri yer aldý. Araþtýrma verileri anne ve bebek için hazýrlanan veri toplama formu ile elde edildi. Toplanan veriler SPSS 18 paket programý kullanýlarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Çalýþmaya dahil edilen annelerin yaþ ortalamasý 28 ± 6,23 olup, 16-40 yaþlarý arasýnda daðýlým göstermekteydi. Gebelik sayýlarý 3,71± 2,59 (min: 1- maks: 12) idi. Kadýnlarýn %32’sinin 4 ve üzeri sayýda yaþayan çocuðu vardý. Ortalama düþük sayýsý 1,90 (min: 1- maks: 8) idi. Normal yolla doðum oraný 1,86±1,05 olup sezaryen þeklinde doðum oranýndan (0,21 ± 1,05) yüksekti. Bebeklerin %60’ý erkek, %40’ý kýzdý. Ortalama bebek yaþý 2,83 ± 3,38 hafta (min: 0- maks: 16) hafta idi. Emzirilerek beslenen bebeklerin oraný %20 olup, %62’si ise anne sütüne ek olarak biberonla formül mama takviyesi almaktaydý. Hastanemizden taburculuk sonrasý çalýþmaya dahil edilen bebeklerin hastaneye yatýþ sebepleri; %42 alt solunum yollarý enfeksiyonu (%20 pnömoni, %22 bronþit), %24 erken doðum, %8 yenidoðan sarýlýðý, %8 üriner enfeksiyon, %2 anomali idi. Bebeklerin ortalama hastanede kalýþ süreleri 16,5 gündü. Annelerin %96’sýnýn sütü vardý. Test tartýsýnda bebeklerin emerek anneden saðdýklarý süt miktarý ortalama 20ml idi. Ayaktan baþvurularýn en sýk sebebi; annenin sütünün yetmediði endiþesiydi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Anne sütü ile beslenmenin önemi bilinen bir gerçektir. Ek gýdalara ve emzirmenin dýþýndaki yöntemlere erken ve gereksiz baþlanmasýnýn önüne geçilmelidir. Yenidoðan bebeklerin hastanede yatýrýlarak tedavi edilmesi gibi sebeplerle annelerinden ayrý kalmasý, annenin emzirme davranýþýný olumsuz yönde etkilemektedir. Uzun ve zorlu bir süreç olan emzirme döneminde annelerin emzirme destek eðitimine ihtiyaç duyduðu gözlenmiþtir. Emzirmenin etkin þekilde baþlatýlmasý ve sürdürülmesi konusunda iyileþtirici düzenlemelere ihtiyaç vardýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý toplum kökenli pnömoni nedeni ile (TGP) hastanede yatan olgularda komorbiditeleri deðerlendirmek ve literatür ýþýðýnda incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya dahil edilen 142 hastanýn yaþ ortalamasý 59,68±20,35 (min 18-maks 95). Olgularýn 54’ü (%38) kadýn, 88’i (%62) erkekti. 80’inde (%56,30) eþlik eden komorbidite mevcuttu. En sýk komorbid durumlar sýrasýyla; kardiyovaskuler hastalýklar (%41,50), diabetes mellitus (%23,90) kronik akciðer hastalýklarýydý (%19). Bu çalýþmaya dahil edilen olgularýn 71’i (%50) 65 yaþ ve üzerindeydi. 65 yaþ üstü ve altý olgular komorbiditeler açýsýndan deðerlendirildi. ≥65 yaþ üstü olgularda beklenildiði gibi komorbiditelerin daha fazla olduðu görüldü (p=0,001). Özellikle kardiyovaskuler hastalýklar ve diabetes mellitus açýsýndan anlamlý farklýlýk saptandý (sýrasýyla; p=0,001, p=0,049). Yaþ ile komorbidite arasýnda pozitif korelasyon olduðu görüldü (sýrasýyla; p=0,001, r=0,512).
BULGULAR: Çalýþmaya dahil edilen 142 hastanýn yaþ ortalamasý 59,68±20,35 (min 18-max 95). Olgularýn 54’ü (%38) kadýn, 88’i (%62) erkekti. 80’inde (%56,30) eþlik eden komorbidite mevcuttu. En sýk komordid durumlar sýrasýyla; kardiyovaskuler hastalýklar (%41,50), diyabetes mellitus (%23,90) kronik akciðer hastalýklarýydý (%19). Bu çalýþmaya dahil edilen olgularýn 71’i (%50) 65 yaþ ve üzerindeydi. 65 yaþ üstü ve altý olgular komorbiditeler açýsýndan deðerlendirildi. ≥65 yaþ üstü olgularda beklenildiði gibi komorbiditelerin daha fazla olduðu görüldü (p=0,001). Özellikle kardiyovaskuler hastalýklar ve diyabetes mellitus açýsýndan anlamlý farklýlýk saptandý (sýrasýyla; p=0,001, p=0,049). Yaþ ile komobidite arasýnda pozitif korelasyon olduðu görüldü (sýrasýyla; p=0,001, r=0,512).
TARTIÞMA ve SONUÇ: TGP’de komorbiditeler hastalýðýn aðýrlýðýnýn belirlenmesi ve tedavi kararýnda oldukça önemlidir. Özellikle yaþlý nüfusun arttýðý günümüzde komorbid durumlar hastalarýn çoðunda eþlik etmektedir. Bu çalýþmada TGP nedeni ile yatýþ yapýlan olgularýn yarýsý 65 yaþ ve üzerinde olduðu görüldü. Bu olgularda koruyucu saðlýk hizmetleri, özellikle nörolojik hastalýðý olanlarda yutma fonksiyonun deðerlendirilmesi ve aþýlama önemlidir. Zamanýnda önlemlerin alýnmasý yaþlý nüfusun daha konforlu olarak yaþamýna olanak saðlayacaktýr ve saðlýk maliyetlerini azaltacaktýr. Ülkemizde geriatrik merkezlerin sayýsýnýn artýrýlmasý faydalý olacaktýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý 65 yaþ üstü kadýn ve erkek hastalarda polifarmasi prevalansýný belirlemek ve sosyodemografik özelliklerle iliþkisini araþtýrmaktýr.


YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþma Gemerek Devlet Hastanesi Aile hekimliði polikliniklerine baþvuran 65 yaþ ve üstü hastalarda yüz yüze anket uygulanarak 01.05.2019-01.08.2019 tarihleri arasýnda yapýlan kesitsel tanýmlayýcý bir araþtýrmadýr. Litaratür taramasý yapýldýktan sonra araþtýrmacýlar tarafýndan oluþturulan anket araþtýrmacýlar tarafýndan uygulanmýþtýr.

BULGULAR: Bu çalýþmada yaþ ortalamasý 71.20±6.60 (min: 65 max: 95) olan 358 katýmlýcý yer almaktadýr. Katýlýmlarýn %55,30’u (n: 198) kadýn, %44,70’i erkektir. Polifarmasi prevelansý %38,78 olarak bulunmuþtur. Kadýnlar arasýnda polifarmasi sýklýðý (%44,42) erkeklere göre (%31,89) istatistiksel olarak anlamlý olarak daha fazla bulunmuþtur (p=0,010). En az bir kronik hastalýðý olanlarda polifarmasi prevelansý (%53,64) kronik hastalýðý olmayanlara (%5,48) göre anlamlý olarak daha fazla bulunmuþtur (p<0,001). Kadýnlarýn % 9,09’u herhangi bir ilaç kullanmazken erkeklerin %24,37’si herhangi bir ilaç kullanmamaktaydý (p<0,001). Polifarmasi sýklýðý medeni durum, gelir düzeyi, eðitim seviyesi, yaþadýðý yer, alkol veya sigara kullanýmý gibi özelliklerden etkilenmemektedir.

TARTIÞMA ve SONUÇ: Çalýþmamýzýn temel sonuçlarý polifarmasinin geriatrik nufusda yaygýn olduðu, kadýnlarda polifarmasinin daha fazla oranda görüldüðü ve en az bir kronik hastalýk varlýðýnýn polifarmasi üzerinde önemli bir risk faktörü olduðudur.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu araþtýrma irritabl baðýrsak sendromu olan hastalarýn ilaç dýþý yöntemleri kullanma durumlarýnýn incelenmesi amacýyla yapýldý.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanýmlayýcý olarak yapýlan bu araþtýrmaya, Aðrý Devlet Hastanesi dahiliye polikliniðine Ocak-Haziran 2017 tarihleri arasýnda gelen 344 irritabl baðýrsak sendromu hastasý alýndý. Verilerin toplanmasýnda soru formu kullanýldý. Verilerin deðerlendirilmesinde standart sapma, ortalama, yüzde, minimum ve maksimum deðerleri kullanýldý.
BULGULAR: Araþtýrmaya katýlan hastalarýn %10,80’inin ilaç dýþý yöntemleri kullandýðý belirlendi. Ýlaç dýþý yöntem kullanan hastalarýn %70,24’ünün bitkisel yöntemleri kullandýðý tespit edildi. Bitkisel yöntem kullanan hastalarýn %18,91’inin karýþýk bitki, %16,21’inin papatya, %2,70’inin kayýsý, %5,40’ýnýn yeþil, %2,70’inin rezene ve %2,70’inin nane çayý içtiði, %10,81’inin kayýsý, %8,10’unun sebze ve meyve yediði, %2,70’inin keten tohumunu yoðurtla birlikte yediði saptandý. Hastalarýn %13,51’inin masaj, %10,80’inin egzersiz, %8,10’unun sýcak uygulama ve %5,40’ýnýn el iþi yaptýðý belirlendi. Hastalarýn %2,70’inin müzik dinlediði ve %2,70’inin bol su içtiði belirlendi. Hastalarýn %64,90’ýnýn ilaç dýþý yöntemle birlikte ilaçlarýný da kullandýðý tespit edildi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Ýrritabl Baðýrsak Sendromu hastalarýnýn ilaç dýþý yöntemleri kullanma oranlarýnýn düþük olduðu, en çok bitkisel yöntemlerin kullanýldýðý ayrýca hastalarýn masaj, egzersiz, sýcak uygulama ve el iþi yaptýðý, müzik dinlediði ve bol su içtiði belirlendi. Ýlaç dýþý yöntem kullanan hastalarýn tamamý, kullandýklarý yöntemlerin þikayetleri üzerinde olumlu etki gösterdiðini belirttiler. ÝBS hastalarýnýn kullandýklarý ilaç dýþý yöntemlerin etkilerinin, yan etkilerinin ve muhtemel ilaç etkileþimlerinin araþtýrýlmasý önerilmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Solunum fonksiyon testleri, aile hekimliði pratiðinde gerekli ve uygulanabilir bir yöntemdir. Bu çalýþmadaki amacýmýz, Türkiye'de aile hekimleri tarafýndan spirometre veya peak-flow metre cihazlarýnýn kullaným oranlarýný ve kullanýmlarýnda etkili olan faktörleri belirlemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanýmlayýcý çalýþmamýza, Türkiye'deki aile hekimliði sisteminde görev alan hekimler dahil edildi. Hekimlere e-posta yolu ile anketler gönderildi. Geri dönüþlere göre iki aylýk bir sürede (Mayýs 2018-Temmuz 2018) yeterli örneklem sayýsýna (N=380) ulaþýldýðýnda çalýþma sonlandýrýldý.
BULGULAR: Hekimlerin %81,50 (n=310)'sinde peakflow metre,%15,50 (n=59)'sýnda spirometre vardý. Hekimleri %11 (n=42)'inde ise her iki cihaz da mevcut deðildi. Hekimlerin %66,30 (n=252)’u spirometre ya da peak-flow metre kullanmadýðýný belirtirken %6.60'ý (n=25) peak-flow metre kullandýðýný, %3.7 (n=14)'si spirometre kullandýðýný belirtti. Mevcut cihazlarý kullanmama sebepleri sorulduðunda; en sýk sebep aile hekimliði uygulamasýnda testlerin etkin olmadýðýný düþünmeleri, ikinci en sýk sebep ise nasýl kullanýlacaðýnýn bilinmemesi idi. Hekimlerin %79,7 (n = 303)'sinin spirometre ve peak-flow metre hakkýnda bir kursa katýlmak istediði tespit edildi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Aile hekimliðinde bulundurulmasý zorunlu olan peak-flow metre veya spirometre cihazlarýnýn kullaným oranlarýnýn çok düþük olduðu tespit edildi. Birinci basamakta daha iyi bir hizmet verebilmek için hem týp fakültesinde hem de mezuniyet sonrasý bu konu ile ilgili eðitimlere daha çok ihtiyaç vardýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Güneþten korunma uygulamalarý hakkýnda halkýn bilgisi ve tutumu, cilt kanserinden ve güneþe maruz kalmanýn diðer zararlý etkilerinden korunmada önemli faktörlerdir. Topluma týbbi bilgi vermeleri ve halk saðlýðý politikalarýný þekillendirmeleri sebebiyle týp öðrencilerinin ya da eðitimcilerin farkýndalýk seviyeleri de önemlidir. Bu çalýþmanýn amacý, bir Türk üniversitesindeki týp ve fen-edebiyat fakülteleri öðretim üyeleri ve öðrencilerinin güneþ ýþýðýna maruz kalmanýn ve güneþten korunmanýn etkilerine yönelik bilgi ve tutumlarýný ortaya koymaktýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu tanýmlayýcý enine kesitsel çalýþma, Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Týp Fakültesi ve Saðlýk Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öðrencilerine ve öðretim üyelerine 37 maddelik bir anket uygulayarak gerçekleþtirildi. Sorular, katýlýmcýlarýn güneþe maruz kalma ve güneþten korumanýn etkileriyle ilgili bilgi düzeylerini, bu konularla ilgili bilgi kaynaklarýný ve çevresel faktörlerle ilgili davranýþlarýný deðerlendirmeye yönelik olarak formüle edildi. Yanýtlar uygun araç ve yöntemlerle istatistiksel analizlere tabi tutuldu.
BULGULAR: Çalýþmaya, yaþ ortalamasý 26,0 ± 9,2 yýl olan 217 katýlýmcý katýldý, bunlarýn 145’i (%66,8) öðrenci ve 72’si (%33,2) öðretim üyesiydi. Katýlýmcýlarýn 118'i (%55,1) kadýn, 151'i (%69,6) týp alanýndaydý. Katýlýmcýlarýn büyük çoðunluðu (n =204, %94) güneþ kremi kullanýyordu ve en sýk olarak SPF> 30 olan güneþ kremi kullanýlmaktaydý (%44). Güneþten koruyucu alýrken marka (%45,2) ve yüksek SPF (%46,2) en çok göz önünde bulundurulan faktörlerdi. Katýlýmcýlarýn cinsiyet, unvan ve çalýþma alanýna göre karþýlaþtýrýlmasý, güneþ ýþýðýna maruz kalma ve güneþten korunma ile ilgili bilgi ve uygulamalarda gruplar arasý bazý farklýlýklar olduðunu göstermiþtir.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Týbbi alandaki öðrenciler ve öðretim üyeleri, týbbi olmayan alanlardan olanlara kýyasla güneþe maruz kalma ve güneþten korunma ile ilgili konularda genel olarak daha yüksek bilgi düzeyine sahip olsalar da, týp öðrencileri ve öðretim üyeleri arasýnda bile güneþe maruz kalma ile iliþkili risklerin ciddiyeti hakkýnda hala önemli bir bilgi eksikliði bulunmaktadýr. Halkýn bilinçlendirilmesinde kullanýlan yöntemler ve medya kanallarý, hedef kitlelerin demografik özelliklerine göre uyarlanmalýdýr. Bu çalýþmanýn hedef popülasyonundaki genel tabloyu ortaya koyabilmek için, daha kapsamlý ve organize veri toplama araçlarý ve daha çeþitli kurumlardan geniþ bir örneklemle yapýlacak çalýþmalara ihtiyaç vardýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Tiroid hormonu vücut metabolizmasýnýn düzenlenmesinde önemli rol oynamakta ve tiroid bezi disfonksiyonu diabetes mellitus (DM) olan bireylerde sýk gözlenmektedir. Bu çalýþmada DM hastalarýnda hipotiroidi ile vücut yað kitlesi ve metabolik parametreler arasýndaki iliþkisinin deðerlendirilmesi amaçlanmaktadýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya hastanemiz Diyabet Ünitesi’ne Aralýk 2017-Mayýs 2018 tarihleri arasýnda baþvuran, 18 yaþ ve üzeri DM hastalarý kabul edilmiþtir. Tüm katýlýmcýlarýn dosyalarý retrospektif olarak deðerlendirilmiþtir. Tüm katýlýmcýlar hipotiroidi varlýðýna göre iki gruba ayrýlmýþtýr. Tüm katýlýmcýlarýn biyoempedans analiz yöntemi ile vücut yað kitlesi ölçümleri olarak vücut kitle indeksi (VKÝ), toplam ekstremite yað kitlesi (TEYK), toplam yað kitlesi (TYK), gövde yað kitlesi (GYK) ve vücut yað yüzdesi (VYY) ölçülmüþtür. Ayrýca katýlýmcýlarýn metabolik parametrelerinden HbA1c, trigliserid, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol ve C-peptit düzeyleri de deðerlendirilmiþtir. Hipotiroidi tedavisindeki hedef TSH düzeyleri genç ve orta yaþlý bireylerde 0.4-2.5 mU/mL, 65-80 yaþ arasý bireylerde 3-6 mU/mL ve 80 yaþ üzeri bireylerde ≤10 mU/mL olarak belirlenmiþtir.
BULGULAR: Çalýþmaya toplam 620 DM hastasý dahil edilmiþ ve katýlýmcýlarýn 141 (%22.74)’de hipotiroidi bulunmuþtur. Hipotiroidi olan katýlýmcýlarýn 55 (%39.01)’de de tiroid regülasyonu saptanmýþtýr. Hipotirodi olan kadýnlarda VKÝ 35.18±6.03 kg/m2 iken, olmayanlarda 33.79±6.19 kg/m2 olarak saptanmýþtýr (p=0.035). Erkeklerde ise hipotirodi olanlarda VKÝ 30.58±3.85 kg/m2 ve olmayanlarda 30.75±4.80 kg/m2 olarak gözlenmiþtir (p=0.865). Hipotiroidi olan kadýnlarda HbA1c %7.51±1.91; olmayanlarda %8.12±2.02 olarak saptanmýþtýr (p=0.004). Bununla beraber tiroid regülasyonu olan kadýnlarda HbA1c %6.73±1.21 ve olmayanlarda %7.95±2.10 olarak tespit edilmiþtir (p=0.001).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Hipotiroidi olan kadýnlarda VKÝ ve toplam ekstremite yað kitlesi anlamlý yüksek iken, erkeklerde benzer farklýlýk saptanmamýþtýr. Ayrýca hipotiroidi olmayan kadýnlarda HbA1c yüksek saptanmakla beraber, tiroid regülasyonu olanlarda HbA1c düþük bulunmuþtur. Bununla beraber erkeklerde ise, hipotiroidi varlýðý ve tiroid regülasyonu açýsýndan HbA1c düzeyinde fark tespit edilmemiþtir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Annelerin çocukluk çaðý aþý bilgi düzeyleri, tutumlarý ve çocuklarýnýn aþýlanma durumlarý ile bunlarý etkileyen faktörlerin tespit edilmesi, baðýþýklama hizmetlerine karþý bakýþ açýlarý ve aþý yaptýrma konusundaki çekincelerinin tespit edilmesi amaçlandý.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Kesitsel tanýmlayýcý ve kalitatif tasarýma sahip olan bu çalýþma Aðustos 2018 –Mayýs 2019 tarihleri arasýnda Hatay ili merkez ilçelerine baðlý 4 ASM’ye herhangi bir nedenle baþvuran 350 anne ile gerçekleþtirildi. 350 anneye çocukluk çaðý aþýlarý hakkýnda bilgi, tutum ve davranýþlarýný sorgulayan anket uygulandý. Anketler bireylere çalýþma ile ilgili bilgi verildikten ve katýlýmcýlardan onam alýndýktan sonra yüz yüze görüþme yöntemi ile dolduruldu. Anketi tamamlayan 350 anneden rastgele seçilen 30 anneye yarý yapýlandýrýlmýþ derinlemesine görüþme formu uygulandý. Görüþmelerin tümü onay alýndýktan sonra ses kayýt cihazýyla kaydedildi. Çalýþmanýn kesitsel aþamasýnda analiz için SPSS paket programý kullanýldý ve p<0,05 anlamlý olarak kabul edildi. Kalitatif aþamada verilerin deðerlendirilmesinde içerik analizi yöntemi kullanýldý. Cümlelerden çýkabilecek kodlar oluþturuldu. Oluþan kodlardan sonra tematik kodlamaya geçildi uygun temalar çýkarýldý. Ardýndan tüm görüþme verileri kodlanýp ve yorumlanarak rapor haline getirildi.
BULGULAR: Çalýþmaya 350 anne katýlmýþtýr. Çalýþma kapsamýna alýnan annelerin %31,71’i (n: 111) 30-39 yaþ aralýðýnda, %73,43’ünün (n: 257) ev hanýmý ve %30,29’unun (n: 106) ilkokul mezunu olduðu saptandý. Annelerin %60,57’si (n: 212) ücretli aþýlar hakkýnda bilgi eksikliðinin olduðunu ifade etti. En sýk bilinen ve yaptýrýlan ücretli aþýlar grip (%33,33, n: 46) ve rota (%24,64, n: 34) aþýsýydý. Annelerin ulusal aþý takviminde en sýk bilgi sahibi olduðu aþýlar sýrasýyla KKK (%14,83), suçiçeði (%14,53) ve tetanoz (%13,92) aþýsýydý. Görüþmelerin analizine göre katýlýmcýlar çocuklarý için aþýlarýn gerekli olduðunu ancak aþý içeriðinin ve aþýlarýn saklama koþullarýna dikkat edilmesi gerektiðini vurguladýlar.

TARTIÞMA ve SONUÇ:
Annelerin önemli bir kýsmýnýn aþýlar hakkýnda bilgi eksikliðinin olduðunu görüldü. Aþýlar konusunda anneler en çok aþý içeriði ve aþýlarýn saklama koþullarý konusunda kaygýlýydý. Saðlýk çalýþanlarý tarafýndan doðru ve uygun bilgilendirmenin yapýlmasý kiþilerin sahip olduðu eksik ya da yanlýþ bilgilerin giderilmesi için önemlidir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Mesleksel astým ve rinit tanýsýnda ilk basamak semptomlarýn doðasý ve iþyeri ile iliþkisi ve özel mesleksel maruziyetlerin sorgulandýðý ayrýntýlý öyküdür. Çalýþmanýn amacý saðlýk çalýþanlarýnda meslek astýmý ve/veya meslek rinit ile iliþkili semptomlarýn sýklýðýnýn araþtýrýlmasýdýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Üçüncü basamak saðlýk hizmeti veren merkezlerde bakteriyoloji, biyokimya/hematoloji ve patoloji laboratuvarlarý ile aðýz ve diþ saðlýðý merkezi çalýþanlarýna açýk uçlu anket yöntemi ile mesleki astým ve rinit ile iliþkili þikayetleri ve þikayetlerin iþyeri ile iliþkisi sorgulandý.
BULGULAR: Deðerlendirilen toplam 230 olgunun (165 kadýn ve 65 erkek) ortalama yaþý 34,39 ± 0,51, ortalama çalýþma süresi 10,13 ± 0,49 yýldý. Ýþyeri ile iliþkili semptom tanýmlayan olgu sayýsý 172 (%74,78) olarak bulundu; bu kiþiler ortalama 4,92 ± 0,42 yýldýr iþyerinde semptomlarýnýn olduðunu belirtti. Patoloji bölümünde çalýþanlarýn tümünde, aðýz ve diþ saðlýðý çalýþanlarýnýn büyük çoðunluðunda (%92,19), bakteriyoloji (%72,92), biyokimya/hematoloji laboratuvarý (%50,63) çalýþanlarýnýn ise yarýdan çoðunda semptom vardý. Sorgulanan semptomlar içinde en sýk nazal ve oküler yakýnmalar iken diðer yakýnmalar solunumsal, konstitüsyonel ve dermatolojikti. Semptomlarýn belirli maddeyle iliþkisi olduðunu %54,65 olgu tarifleyebiliyordu. Olgularýn %88,37’si semptomlarýnýn iþe geldiði günlerde daha kötü olduðunu; %50,58’i hafta sonuna doðru þiddetlendiðini; %20,93’ü hafta sonu tatilinde ve %8,14’ü uzun süreli tatillerde devam ettiðini belirtti. Semptom varlýðýna raðmen ileri tetkik yapýlmasýný olgularýn sadece %55,81’i kabul edebileceðini bildirdi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Üçüncü basamak saðlýk hizmeti veren merkezlerde çalýþanlarýn büyük bölümünde iþyeri ortamý ile iliþkili birden fazla sistemi ilgilendiren semptomlarýn varlýðý görüldü. Buna karþýn bireylerin bu konuyu yeterince önemsemedikleri ve ileri araþtýrma istemedikleri görüldü. Saðlýk çalýþanlarýnýn da iþyeri saðlýðý konusunda bilgilendirilmeleri ve uygun iþyeri þartlarýnýn saðlanmasý gereklidir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Saðlýk okuryazarlýðý bireylerin uygun ve doðru saðlýk kararlarý verebilmesi için gerekli olan saðlýk bilgilerini ve hizmetlerini anlama ve iþleme kapasitesinin derecesidir. Bu araþtýrma saðlýk bilimleri fakültesi hemþirelik bölümünde okuyan öðrencilerin saðlýk okuryazarlýk düzeylerinin ve saðlýk sorumluluklarýnýn belirlenmesi amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araþtýrmanýn örneklemini çalýþmayý kabul eden 406 üniversite öðrencisi oluþturmuþtur. Veri toplama araçlarý olarak anket formu, saðlýkta yetiþkin okuryazarlýðýnýn hýzlý deðerlendirilmesi formu ve saðlýðý geliþtirici yaþam biçimi davranýþlarý ölçeði kullanýlmýþtýr. Deðerlendirme için ortalama ve yüzdeliklerden yararlanýlmýþtýr.
BULGULAR: Öðrencilerin %75’i saðlýk kuruluþlarýndaki evraklarda yazýlan týbbi terimleri çoðunlukla anladýðýný belirtmiþtir. Saðlýk okuryazarlýðý deðerlendirme formu ortalama puaný 63,60±0,90’dýr. Saðlýk okuryazarlýðý testi sonuçlarýna göre öðrencilerin %92,90’ýnýn 61-66 puan alarak yeterli düzeyde saðlýk okuryazarlýðýna sahip olduðu saptanmýþtýr. Öðrencilerin saðlýk sorumluluðu ortalama puanlarý 23,80±5,38’dir ve öðrencilerin en düþük katýlým gösterdiði madde “saðlýðýmý ilgilendiren konularda yapýlan eðitim toplantýlarýna katýlýrým (X=2,22±0,08)”, en yüksek katýlým gösterdiði madde ise “doktora ya da bir saðlýk görevlisine, vücudumdaki olaðan dýþý belirti ve bulgularý anlatýrým” (X=3,06±0,08) maddesidir.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Araþtýrmadan elde edilen sonuçlar doðrultusunda hemþirelik bölümü öðrencilerinin temel düzey saðlýk okuryazarlýklarýnýn iyi olduðu saptanmýþtýr. Çalýþmanýn hemþirelik bölümü dýþýnda öðrencilerde uygulanmasý, saðlýk sorumluluðu yönünden farkýndalýk yaratýlmasý ve saðlýk okuryazarlýðý kavramýnýn saðlýk eðitimine entegrasyonu önerilmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Ýnme geçiren bireylerin hastalýkla baþa çýkma tutumlarýnýn yaþam kalitesi üzerine olan etkisini incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanýmlayýcý türdeki bu çalýþmanýn örneklemini Ekim 2018- Haziran 2019 tarihlerinde inme sonrasý kontrolleri için bir devlet ve bir eðitim araþtýrma hastanesinin nöroloji ve fizik tedavi polikliniðine gelen 360 birey oluþturdu. Verilerin toplanmasýnda sosyodemografik özellikler için oluþturulan anket formu, Ýnmeye Özgü Yaþam Kalitesi Ölçeði ve Baþa Çýkma Tutumlarýný Deðerlendirme Ölçeði kullanýldý. Ýstatistiksel analizde SPSS 25.0 programý kullanýldý. Hastalýkla baþa çýkma tutumlarýnýn yaþam kalitesi üzerine olan etkisinin belirlenmesinde binary lojistik regresyon analizi kullanýldý. P<0,05 ve p<0,001 deðerleri istatistiksel olarak anlamlý kabul edildi.
BULGULAR: Hastalýkla baþ etme tutumlarýndan olan aktif baþa çýkma (OR: 1,31 [95% CI 1,094–1,579]; p<0,05), geri durma (OR: 1,173 [1,022–1,347]; p<0,05), mizah (OR: 1,143 [1,023–1,276]; p<0,05) ve alkol/madde kullanýmý (OR: 1,128 [1,008–1,262]; p<0,05)yaþam kalitesi üzerinde anlamlý prediktörler olduðu bulunmuþtur.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Aktif baþa çýkma, geri durma, mizaç ve alkol/sigara kullanýmý yaþam kalitesi üzerinde olumsuz etki eden faktörlör olup; bu faktörleri inmeli bireylerin yaþamýnda ne zaman ve ne sýklýkla kullandýðý dikkatlice irdelenmeli ve hastanýn baþa çýkma tutumlarýný ve yaþam kalitesini artýracak eðitim ve multidisipliner ekibin yer aldýðý inme rehabilitasyon programlarýnýn geliþtirilmesi önerilmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmada, Nörofibromatozis tip 1 (NF1) tanýlý olgularýmýzýn demografik, klinik, laboratuvar bulgularýný ve tedavilerini geriye dönük olarak deðerlendirmek ve Amerika Birleþik Devletleri Ulusal Saðlýk Enstitüsü (NIH) taný kriterlerine göre hastalarý tanýmlayarak literatür ile karþýlaþtýrmak amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ocak 2015-Ocak 2019 tarihleri arasýnda merkezimize baþvuran ve NF1 tanýsý ile izlenen 18 olgunun klinik ve radyolojik bulgularý geriye dönük olarak incelendi.
BULGULAR: Hastalarýn ilk baþvurudaki ortanca yaþý 8 yýl (1-17 yýl) idi. Baþvuru yakýnmalarý 16 olguda ciltteki lekeler, 1 olguda karýn aðrýsý, 1 olguda çenede þiþlik idi. Sütlü kahve lekeleri olgularýn tümünde, aksiller/inguinal çillenme 9’unda (%50), lisch nodülü 13’ünde (%72,22), kemik lezyonlarý 3’ünde (%16,66) [2 olguda skolyoz ve 1 olguda lordoz], nörofibrom 1’inde (%5,55), pleksiform nörofibrom 1’inde (%5,55) görüldü. Boy kýsalýðý 3 (%16,66) olguda tespit edildi. Bunlardan biri büyüme hormonu eksikliði olarak deðerlendirildi. Okula devam eden 10 hastadan, 5'inin (%27,77) ders baþarýsý kötüydü. Bu olgulardan 2’si(%11,11) dikkat eksikliði hiperaktivite sendromu tanýsý ile izlenmekte idi. Beyin manyetik rezonans görüntüleme (MRG)’de 6 (%33,33) olguda hamartomatöz lezyon, 1(%5,55) olguda optik gliom saptandý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Araþtýrmamýzda, hasta grubunun klinik ve radyolojik bulgularýnýn literatür ile uyumlu olduðunu saptadýk. Mortalite oraný kansere yatkýnlýk ve vaskülopatiler nedeni ile yüksek olan bu hastalýkta, geliþebilecek komplikasyonlarýn erken saptanmasý, izlemi ve tedavisi açýsýndan, hastalarýn yaþam boyu multidisipliner takibi gerekmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Graves hastalarýnda tiroid kanser sýklýðý ve agresifliði ile yüksek tirotropin reseptör antikor (TRAb) düzeyleri arasýnda iliþki bildirilmiþtir. Bu iliþki toksik nodüler guatr (TNG) ve toksik multinodüler guatrlý (TMNG) hastalarda araþtýrýlmamýþtýr. Biz, TNG ve TMNG’li hastalarda, tiroid kanseri ile TRAb arasýndaki iliþkiyi araþtýrmayý amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: TNG ve TMNG nedeniyle tiroidektomi olan hastalar retrospektif olarak deðerlendirildi. Toplam 370 hastadan, TRAb düzeyi mevcut olan 191 TMNG ve 30 TNG hastasý çalýþmaya dahil edildi.
BULGULAR: 221 TNG/TMNG’li hastanýn 24’ünde (%10,86) TRAb pozitif bulundu. Histopatolojik deðerlendirmede, 71 (%32,13) hasta malign, 150 (%67,87) hasta benigndi. 71 malign hastanýn 7’sinde (%9,86) ve 150 benign hastanýn 17’sinde (%11,33) TRAb pozitifti (p=0,742). Yaþ, cinsiyet, serum tirotropin, serbest triiodotironin, serbest tiroksin düzeyleri, anti-tiroid peroksidaz ve anti-tiroglobulin antikor pozitifliði ile histopatolojik tümör tipi açýsýndan TRAb pozitif ve negatif hastalar arasýnda fark yoktu (sýrasýyla p=0,393, p=0,401, p=0,403, p=0,903, p=0,877, p=0,788, p=0,540 ve p=0,357). TRAb pozitif 7 (%29,17) hastada ve TRAb negatif 57 (%28,93) hastada papiller tiroid kanseri (PTK) saptandý (p=0,357). Klasik varyant PTK, TRAb pozitif 5 (%71,43) hastada ve TRAb negatif 50 (%87,72) hastada mevcuttu (p=0,242).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Bu çalýþmada, TMNG/TNG’li hastalarda TRAb pozitifliðinin malignite riskini artýrmadýðý görüldü.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmada santral ven darlýðý veya týkanýklýðý olan hemodiyaliz hastalarýnýn perkütan transluminal anjiyoplasti (PTA) ve perkütan transluminal stentleme (PTS) ile tedavinin etkinliðini ve patensi oranlarýnýn sonuçlarý karþýlaþtýrýlmasý amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Yüz kýrk iki santral venöz darlýðý veya týkanmasý olan 71 kronik hemodiyaliz hasta grubunda (36 erkek, 35 kadýn) Mart 2013 ile Haziran 2018 arasýnda 109 endovasküler giriþim uygulandý. Hastalarýn klinik takibi kontrol venografi ile 1, 3 ve 6. aylarda yapýldý ve asemptomatik hastalarda 6 ay intervallerle kontrollere devam edildi.
BULGULAR: Tedavi süresince 45 hastada PTA, 26 hastada PTS iþlemi yapýldý. Primer açýklýk oranlarý sýrasýyla 3., 6., 12. ve 24. aylarda PTA grubunda; % 97,74, %88,23, % 73,76, % 50,76 ve PTS grubunda; % 96,23, %92,34, %65,96, %47 olarak saptandý. Yardýmcý primer açýklýk oranlarý sýrasýyla 3., 6. ve12. aylarda PTA grubunda; % 97,73, %90,76, %75,92 ve PTS grubunda; %96,25 %84,38, %79,87 olarak saptandý. Primer ve yardýmcý açýklýk oranlarý açýsýndan gruplar arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir fark bulunmadý (p=0,216, p=0,121). PTS grubundaki ortalama müdahale sayýsý (2,62 ± 1,23), PTA grubundan (1,43 ± 0,62) anlamlý derecede yüksekti.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Endovasküler tedavi, santral ven týkanýklýðý tedavisinde güvenli ve etkili bir yöntemdir. PTS, tedavide daha uzun açýklýk saðlamamakla birlikte aksine tedaviye daha yüksek ek maliyetler ve damar açýklýðýný saðlamak için daha fazla giriþimler getirmektedir. PTS, anjioplasti dirençli veya sýk tekrarlayan lezyonlarda tercih edilmelidir.